Opis
Helena Modrzejewska (1840-1909) była wybitną
aktorką, wielką legendą polskiego teatru, gwiazdą
dwóch kontynentów. Słynęła z urody, talentu
i szlachetności. Była nie tylko wyjątkową artystką,
ale też gorliwą patriotką i filantropką.
Urodziła się w Krakowie plotka głosiła, że jej
ojcem był książę Eustachy Sanguszko. Debiutowała dzięki protekcji aktora Gustawa Zimajera,
który umożliwił jej debiut w 1861 roku w Bochni.
Wkrótce został ojcem jej dzieci (córka zmarła tragicznie w dzieciństwie, syn Rudolf - znany jako
Ralf Modjeski - stał się cenionym amerykańskim
budowniczym mostów). Po czterech latach występów w teatrach prowincjonalnych Modrzejewska
uciekła od Zimajera i od 1865 roku odnosiła sukcesy w teatrze krakowskim. W latach 1868−1876
występowała w Warszawie, gdzie szybko zyskała
status gwiazdy. Razem z mężem, hrabią Karolem
Chłapowskim, przeniosła się do Ameryki. Jako
Helena Modjeska występowała w wielu teatrach
amerykańskich, odbywając triumfalne podróże
artystyczne. Nie zapomniała jednak o ojczyźnie
i niemal co roku przyjeżdżała na występy gościnne
- najczęściej do Lwowa i rodzinnego Krakowa,
gdzie zaangażowała się w zbiórkę pieniędzy na
budowę nowego teatru (obecnie Teatr im. Juliusza Słowackiego). Później wielokrotnie występowała na tej scenie, zachwycając publiczność
swoimi słynnymi rolami, m.in.: szekspirowskiej
Lady Makbet, Marii w Warszawiance Wyspiańskiego, Marii Stuart Słowackiego wg Schillera,
Damy kameliowej Dumasa. Ostatnie występy
Modrzejewskiej w ojczyźnie odbyły się w Krakowie w 1903 roku. Zmarła w swojej posiadłości
w Kalifornii, spoczywa na cmentarzu Rakowickim w Krakowie.
Diana Poskuta-Włodek
Awers
Na awersie pokazano fragment kurtyny Henryka Siemiradzkiego z Teatru im. Juliusza Słowackiego w Krakowie, przedstawiający grupę
Natchnienia, Piękna i Prawdy oraz Tragedię
(w czarnej szacie), Komedię (z maską antyczną
w dłoni) i Błazna bawiącego się marionetkami.
Rewers
Na rewersie monety umieszczono wizerunek
Heleny Modrzejewskiej z portretu Franka Fowlera
z 1884 r., z lewej strony autograf, a w prawym dolnym rogu kolorowy wachlarz sceniczny aktorki.
|
